بریس زانو یکی از لوازم مراقبتی و حمایتی از زانو است که به هدف تسکین درد، کاهش تورم و فراهم کردن ثبات در نواحی آسیب‌دیده طراحی و تولید می‌شود. به کمک این محصول، عضلات، تاندون‌ها و رباط‌هایی که در ناحیه زانو در معرض درد و آسیب قرار دارند بهبود پیدا می‌کنند. معمولاً از بریس زانو تحت شرایطی همچون آرتریت، پارگی تاندون، بعد از جراحی زانو، پارگی رباط، کشیدگی عضلات، دردهای مزمن و التهاب استفاده می‌کنند. درصورتی‌که پزشک متخصص برای درمان عارضه شما استفاده از بریس زانو را پیشنهاد داد، حتماً از آن استفاده کنید؛ چرا که در کوتاه‌مدت تأثیر چشمگیر آن را در فرایند بهبود وضعیت خود خواهید دید.
بریس زانو چیست و چرا باید از آن استفاده کرد؟
نقل قول از وب‌سایت Cleveland Clinic:
Knee braces come in lots of types, shapes and sizes. They support your knee and take pressure off your joint. Visit a healthcare provider if you’re feeling new or worsening knee pain. They’ll diagnose what’s causing it and (if you need one) suggest the right type of brace.
ترجمه فارسی نقل قول: زانوبندها یا همان بریس‌های زانو انواع و اندازه‌های مختلفی دارند. این بریس‌ها از زانوی شما حمایت می‌کنند و فشار را از روی مفصل شما کم می‌کنند. اگر احساس درد جدید یا بدتر شدن درد زانو دارید نیاز است به یک متخصص ارتوپدی مراجعه نمایید؛ این متخصصین علت درد را تشخیص می‌دهند و (در صورت نیاز) نوع مناسبی از بریس را پیشنهاد می‌کنند.
بریس زانو برای کاهش درد و تورم یا درمان عارضه در این ناحیه مورد استفاده قرار می‌گیرد. این محصول با داشتن قابلیت تثبیت کنندگی و ثابت نگه‌داشتن مفاصل و تاندون‌ها، نقش مؤثری در روند بهبود بیماری دارد. طراحی بریس به‌گونه‌ای است که با داشتن قابلیت‌های تحرک برای انجام فعالیت‌های روزمره محدودیت ایجاد نمی‌کند. فنرهایی که در بدنه آن تعبیه شده‌اند، از زانو در مقابل ضربه محافظت می‌کنند و همچنین سبب کاهش فشار وزن بر مفصل می‌شوند.
بریس زانو را از مواد و متریال سبک و انعطاف‌پذیر می‌سازند تا ضمن محافظت، وزن کمی داشته باشد و محدودیت در حرکت به‌همراه نیاورد. همچنین این محصول دارای مواد عایق است که با اعمال فشار و گرم نگه‌داشتن ناحیه، عضلات منقبض را آرام می‌کند. به دنبال این قابلیت گردش خون بیشتری در ناحیه زانو دیده می‌شود و تورم کاهش پیدا می‌کند. معمولاً بریس‌های زانو دارای آستر ضد لغزش هستند که از جابه‌جایی در حین حرکت جلوگیری می‌کند. به‌طورکلی طراحی این محصول درمانی به‌گونه‌ای است که ضمن کاهش درد و بهبود بیماری، محدودیت در حرکت ایجاد نکرده و احساس ناخوشایند در فرد فراهم نمی‌آورد.
در چه مواردی باید از بریس زانو استفاده کرد؟
باید بدانید که استفاده از بریس برای زانو حتماً باید توسط پزشک متخصص و ارتوپد تجویز شود و هرگز نباید به‌طور خودسرانه برای استفاده از آن اقدام کرد. برحسب این‌که نوع عارضه شما به چه صورت است می‌توانید از بریس‌های ازپیش‌ساخته شده استفاده کنید یا آن را سفارش دهید. عوامل مختلفی هستند که در صورت مواجه با آنها باید از بریس‌های زانو استفاده کنید که در ادامه به بررسی برخی از آنها می‌پردازیم.
پس از جراحی
درصورتی که در ناحیه زانو جراحی داشته باشید، برای محافظت از آن و بهبود نتیجه به استفاده از بریس نیاز دارید و این محصول را باید در طول دوران نقاهت خود استفاده کنید.
پیشگیری از آسیب
معمولاً ورزشکاران برای حفظ ثبات زانو، حین حرکت‌های ورزشی و جلوگیری از آسیب‌های ناشی از ضربه و فشار از این محصول استفاده می‌کنند. همچنین ورزشکارانی که در ناحیه زانو دچار آسیب شدند نیز از بریس برای درمان استفاده می‌کنند.
کاهش درد و التهاب
یکی دیگر از کاربردها و مواردی که استفاده از بریس برای کاهش درد و التهاب در ناحیه زانو است.
پارگی رباط زانو
افرادی که دچار پارگی رباط زانو ازجمله رباط‌های ACL، PCL، MCL یا LCL شده‌اند، حتماً باید از بریس برای درمان استفاده کنند.
سالمندان
سالمندانی که برای حرکت خود نیاز به کمک دارند و یا در ناحیه زانو دچار التهاب و آسیب دیدگی هستند، برای کاهش درد و بهبود حرکات خود از بریس استفاده می‌کنند.
استفاده از بریس زانو چه مزایایی دارد؟
باید بدانیم که این محصول نقش حمایت‌کننده مفیدی در بدن ایفا می‌کند و و یکی از مهمترین و اصلی‌ترین مراحل در روند درمان محسوب می‌شود. در ادامه گوشه‌ای از مزایای استفاده از بریس را با هم بررسی می‌کنیم.
مزایای پروفیلاکتیک
بریس‌ها یکی از بهترین راهکارها برای جلوگیری از پیچ‌خوردگی و خم شدگی زانو هستند؛ به کمک این قابلیت از پارگی رباط‌های زانو نیز جلوگیری می‌شود. همچنین افرادی که ورزش‌های پرخطر انجام می‌دهند از بریس برای محافظت و عدم آسیب به رباط‌های زانوی خود استفاده می‌کنند.
مزایای توانبخشی
افرادی که باید دوره توانبخشی پس از آسیب دیدگی یا جراحی ناحیه زانو را سپری کنند، نیاز است از بریس استفاده کنند. بریس زانو ضمن کمک به ترمیم بافت‌های ناحیه زانو، با ارائه یک پشتیبانی و محافظت خوب از زانو و همچنین کنترل حرکت، از آسیب‌های بیشتر جلوگیری می‌کند و روند درمان را تسریع می‌بخشد.
کاهش فشار
یکی از دردهای بسیار رایج در ناحیه زانو ناشی از آرتریت و استئوآرتریت است، این دردها به‌ویژه در افرادی که دارای اضافه وزن هستند مشاهده می‌شود. این نوع از بریس با کاهش فشار و انتقال آن به ران، ضمن کاهش درد، افزایش دامنه حرکتی را نیز فراهم می‌کند.
انواع بریس زانو کدامند؟
برحسب نوع عارضه و یا شدت و وخامت آن، پزشک متخصص بریس مخصوص فرد را تجویز می‌کند. دسته‌بندی بریس‌های زانو به شرح زیر هستند:
بریس پیشگیرانه
این بریس‌ها برای جلوگیری از آسیب، مخصوصاً در حین ورزش‌های تهاجمی مورداستفاده قرار می‌گیرند. معمولاً بریس‌های زانو از نوع پیشگیرانه دارای یک پد در اطراف کشک هستند که از زانو در مقابل ضربه محافظت می‌کند و فشار را کاهش می‌دهد.
بریس عملکردی
این بریس‌ها برای افرادی تجویز می‌شوند که در ناحیه زانو آسیب دیدند و برای حرکت به یک پشتیبان و نیروی کمکی نیاز دارند. بریس عملکردی ضمن حمایت از زانو به ثبات آن کمک و از ایجاد آسیب بیشتر نیز جلوگیری می‌کند.
بریس توانبخشی
افرادی که در ناحیه زانو جراحی انجام داده‌اند از بریس توانبخشی باید استفاده کنند که ضمن کمک به فرایند درمان، انجام حرکت‌های روزمره را ممکن سازد.
بریس کاهش بار
دسته‌ای از بریس‌ها که با نام بریس بارگیری یا کاهش بار شناخته می‌شوند، به هدف کاهش وزن بر روی مفصل زانو مورداستفاده قرار می‌گیرند. این بریس‌ها برای افراد دارای اضافه وزن یا مادران باردار تجویز می‌شود و برای کاهش درد در ناحیه زانو، انتقال فشار وزن به ران را انجام می‌دهد.
بریس فشرده‌سازی
این بریس برای تسکین دردهای جزئی یا کنترل تورم در ناحیه زانو استفاده می‌شود و معمولاً آن را از مواد کشسان می‌سازند تا به خوبی به بدن بچسپد و با اعمال یک فشار کوچک از تورم و درد زانو جلوگیری کند.
بریس لولایی
این بریس‌ها با داشتن یک لولا اجازه حرکت کنترل‌شده را به زانو می‌دهند.
بریس کشکک باز
درنهایت دسته آخر از انواع بریس زانو، نمونه کشکک باز است که در قسمت کشکک دارای یک برش یا سوراخ می‌باشد تا به کاهش فشار بر روی این ناحیه کمک کند.
بریس‌های فانکشنال
از زانوها پس از آسیب یا جراحی ترمیمی محافظت و حمایت می کند. برخی برای درمان آسیب‌های خاص طراحی شده‌اند (مثلاً یک بریس عملکردی ACL برای حمایت از ACL و جلوگیری از حرکاتی که می‌توانند باعث آسیب مجدد شوند طراحی شده‌اند).
بریس‌های Offloader
این بریس‌ها به طور خاص برای درمان استئوآرتریت زانو طراحی شده اند. بریس‌های offloader ها برای توزیع مجدد و یا کاهش نیروها در مفصل برای محافظت از غضروف استخوان آسیب دیده طراحی شده اند. آنها همچنین می توانند برای کمک به درمان آسیب های مینیسک استفاده شوند.
برخی از بهترین بریس‌های آفلودر از فناوری فنر برای کاهش بار در کل زانو استفاده می کنند؛ به طوری که با آزاد کردن انرژی ذخیره شده در حین صاف کردن پایتان به عضلات پای شما کمک می‌کنند.
بریس‌های غیر لولایی
بریس‌های فشاری زانو: گرما و فشرده‌سازی برای حمایت از زانو، افزایش حس و کاهش درد، سفتی و التهاب فراهم می کند. بریس‌های فشاری عمدتاً توسط افرادی با درد یا آسیب خفیف زانو که می خواهند فعال بمانند استفاده می شوند. همچنین ممکن است از آنها در مراحل پایانی توانبخشی و در هنگام بازگشت مجدد به ورزش استفاده شود.
بریس‌های بندی: به تاندون کشکک (درست زیر کلاهک زانو) فشار وارد می‌کنند تا درد ناشی از آسیب‌هایی مانند زانوی جامپر و زانوی دونده را تسکین دهند.
همان‌طور که می‌بینید تنوع بریس‌های زانو بسیار زیاد است و انتخاب نوع مناسب باید توسط پزشک متخصص و براساس مشکل زانو و سطح حمایت مورد نیاز باشد.
در انتخاب بریس زانو به چه نکاتی باید توجه داشت؟
دقت کنید که نوع بریس باید توسط پزشک متخصص تجویز شود اما نکات و عواملی هستند که در حین خرید یا سفارش این محصول باید به آن توجه کنید.
راحتی در استفاده
یکی از این موارد مهم، راحتی در استفاده و قابلیت تنفس است. ازآن‌جایی‌که بریس را باید در تمام طول دوران نقاهت مورداستفاده قرارداد، راحتی استفاده از آن نقش مهمی برای انتخاب دارد. در این قسمت باید به جنس بریس توجه داشته باشید.
معمولاً مواد اولیه‌ای که در ساخت این محصول به کار می‌روند انواع پلاستیک‌های فشرده هستند. این پلاستیک‌ها جنسی مقاوم و بادوامی دارند که قابلیت تنفس پوستی و جذب رطوبت را فراهم می‌کنند. ماده مهم دیگر در ساخت این محصول انواع چوب‌هایی است که در آن به‌کار می‌رود. معمولاً چوب بامبو به‌دلیل قابلیت فشرده سازی و محافظت خوب، به عنوان یک مواد اولیه مناسب در ساخت بریس استفاده می‌شود.
فلزاتی که در این محصول به‌کار می‌روند در کنار مقاومت بالا، باید وزن پایین نیز داشته باشند. بهترین آلیاژ، آلیاژ آلومینیوم است که علاوه‌بر ضد زنگ بودن، وزن سبکی هم دارد.
طراحی کارآمد
طراحی بریس انتخابی شما باید به‌گونه‌ای باشد که در انجام فعالیت‌های روزانه محدودیت ایجاد نکند. همچنین وزن آن سبک باشد تا در حین حرکت، منجر به احساس اضافه بار نشوید.
هنگام استفاده از بریس زانو به چه نکاتی باید توجه داشت؟
هنگام استفاده از این محصول نکاتی وجود دارد که باید به آنها توجه کنید تا باعث آسیب بیشتر نشود.
- اولین و مهمترین مورد، انتخاب درست نوع بریس با توجه به عارضه و شدت آن می‌باشد. بریس زانو حتماً باید با نوع آسیب شما سازگار باشد؛ به همین دلیل بایستی انتخاب نوع آن توسط پزشک متخصص تعیین شود.
- اندازه مناسب عامل مهم بعدی است که باید به آن توجه کنید؛ درصورتی که از بریس‌های آماده استفاده می‌کنید حتماً آن را مطابق با زانو و ابعاد بدنی خود خریداری کنید. اما اگر بریس‌های سفارشی تهیه می‌کنید نگرانی بابت این امر نخواهید داشت.
- عامل دیگر که به خود شما ارتباط دارد، بستن صحیح بریس زانو است. بریس را باید به‌گونه‌ای ببندید که خیلی تنگ یا خیلی گشاد نباشد. فشار بیش‌ازحد باعث اختلال در جریان خون می‌شود و شل بستن بریس نیز باعث می‌شود حمایت کافی صورت نگیرد.
- توصیه می‌کنیم که بریس را همواره تمیز و خشک نگه دارید تا باعث جمع شدن رطوبت یا انتقال بیماری نشود.
بریس سفارشی زانو چگونه اندازه‌گیری و ساخته می‌شود؟
درصورتی که پزشک برای درمان عارضه شما بریس زانو سفارشی را تجویز کند، با مراجعه به یک کلینیک معتبر مراحل زیر انجام می‌شود:
- در قدم اول به معاینه دقیق نیاز دارید؛ متخصص ارتوپدی با معاینه زانوی شما و تشخیص نوع و شدت آسیب‌دیدگی، نوع بریس را تعیین می‌کند.
- مرحله بعدی اندازه‌گیری است. در کلینیک‌های پیشرفته مانند کلینیک ارتوپدی فنی پاسارگاد از دستگاه‌های اسکن برای اندازه‌گیری استفاده می‌کنند. این دستگاه‌ها در کوتاه‌ترین زمان، اندازه دقیق را تعیین می‌کنند و نیازی به انجام اندازه‌گیری به صورت دستی نیست.
- در مرحله سوم به کمک نرم‌افزارهای مخصوص، بریس متناسب با نوع عارضه و اندازه‌گیری‌های دریافت‌شده طراحی می‌شود.
- قدم بعدی ساخت است که با مواد اولیه مناسب مانند فلز، پلاستیک و پارچه و… انجام می‌شود.
- و درنهایت مرحله آخر پرو بریس زانوی ساخته‌شده است. در این پرو هرگونه نقص احتمالی برطرف می‌شود و درنهایت شما بریس مخصوص زانوی خود را دریافت می‌کنید.
آیا استفاده از بریس زانو عوارضی دارد؟
اگر هنگام استفاده از زانوبندها دچار بی‌حسی در پا، کاهش جریان خون، بثورات پوستی، خارش و افزایش درد زانو شدید، حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. استفاده نادرست از این ارتز‌ها ممکن است منجر به به بدتر شدن عوارض شود.
چند نکته برای استفاده از بریس زانوی طبی
- بریس زانو را خیلی شل نبندید. شل بستن آن باعث می‌شود تا هیچ حمایتی از مفصل زانو وجود نداشته باشد.
- مدت زمان استفاده از ارتز زانو به شدت و نوع آسیب بستگی دارد. در این زمینه از پزشک متخصص راهنمایی بخواهید.
- استفاده طولانی مدت از بریس‌های زانو باعث وابستگی مفصل به آنها خواهد شد.
جمع بندی
بریس زانو یک وسیله طبی به هدف حمایت و محافظت از زانو در مقابل آسیب‌های وارده و همچنین کاهش درد ناشی از بیماری یا جراحی است. بریس‌هایی که برای زانو مورداستفاده قرار می‌گیرند انواع مختلفی دارند که هرکدام کارایی متفاوتی از خود نشان می‌دهد. تشخیص و تجویز نوع بریس باید توسط پزشک متخصص انجام شود.
