اسکولیوز یکی از مشکلات شایع ارتوپدی است که می‌تواند باعث تغییر شکل ستون فقرات شده و بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد. درمان اسکولیوز توسط متخصص ارتوپدی و با توجه به شدت و نوع انحنای ستون فقرات تجویز می‌شود؛ یکی از روش‌های درمان غیرجراحی اسکولیوز، استفاده از بریس است که منجر به مهار و اصلاح انحراف ستون فقرات و جلوگیری از پیشرفت اسکولیوز می‌شود. در کلینیک ارتوپدی فنی پاسارگاد با بهره‌گیری از پیشرفته‌ترین فناوری‌ها و دانش روز دنیا، انواع بریس اسکولیوز متناسب با نیازهای هر فرد به صورت کاملا شخصی‌سازی شده طراحی و ساخته می‌شود. با ما همراه باشید تا در این مطلب به بررسی انواع مختلف بریس‌های اسکولیوز و نقش آنها در درمان این عارضه بپردازیم.
بریس سخت و بریس نرم
به صورت کلی بریس اسکولیوز به دو دسته کلی سفت و انعطاف‌پذیر تبدیل می‌شود:
- بریس سفت و سخت: از رایج‌ترین نوع بریس‌ها هستند که از مواد سخت و محکم ساخته می‌شوند. بریس سفت برای اصلاح انحراف ستون فقرات فشار زیادی به آن وارد می‌کند. مدت زمان پوشیدن این بریس به‌طور مداوم در طول روز برابر با ۱۶ تا ۲۳ ساعت و یا فقط در شب‌ها به مدت ۸ تا ۱۰ ساعت می‌باشد.
- بریس نرم و انعطاف‌پذیر: این نوع بریس‌ها از مواد نرم و انعطاف‌پذیر ساخته‌شده و فشار کمتری به ستون فقرات وارد می‌کند. استفاده از آنها راحت‌تر از نوع سخت بوده و می‌توان آنها را زیر لباس پوشید. در ضمن بریس نرم دامنه حرکتی بیشتری را نیز برای بیمار فراهم می‌کند.
نقل قول از وبسایت Spine Health:
Some rigid braces require full-time wear, which is typically between 16 and 23 hours a day, whereas others are only worn about 8 to 10 hours per night while sleeping.
برداشت فارسی از نقل قول: برای برخی از بریس‌های سفت نیاز است به صورت تمام‌وقت (حدود ۱۶ الی ۲۳ ساعت در روز) استفاده شوند. البته بریس‌های دیگری نیز وجود دارند که مدت استفاده از آنها در طول روز کمتر بوده و تنها نیاز است در طول شب بین ۸ تا ۱۰ ساعت پوشیده شود.
در ادامه انواع مختلف بریس‌های مورد استفاده در درمان اسکولیوز را معرفی کرده و مزایا و معایب آنها را بررسی می‌کنیم.
انواع بریس اسکولیوز
بریس لیون
بیش از ۶۰ سال است که از بریس لیون برای درمان اسکولیوز AIS (اسکولیوز ایدیوپاتیک نوجوانان) استفاده می‌شود. این بریس از پیشرفت انحنای ستون فقرات در کودکان و نوجوانان جلوگیری کرده و از سه بخش اصلی تشکیل‌شده است:
- بخش لگنی: این بخش از بریس، دور لگن بیمار را می‌پوشاند.
- صفحه زیر بغل: این صفحه، زیر بغل بیمار قرار می‌گیرد.
- صفحات سینه‌ای و کمری: این صفحات در بریس، پشت و سینه بیمار را حمایت می‌کنند.
مراحل استفاده از بریس لیون:
نصب بریس لیون باید توسط یک درمانگر ارتوپدی یا فیزیوتراپیست متخصص نصب شده و به‌طور صحیح در جای خود قرار گیرد؛ بهتر است برای استفاده از این بریس مراحل زیر طی می‌شود:
- تمام تسمه‌ها را شل کنید.
- بریس را دور کمر و ستون فقرات خود قرار دهید.
- مطمئن شوید که بر روی نواحی مورد نیاز فشار کافی وارد می‌کند.
- با استفاده از آچار مخصوص، بندها را در جای خود ثابت کنید.
بریس لیون معمولاً ۲۳ ساعت در روز پوشیده شده و فقط برای شنا، دوش گرفتن و ورزش‌های خاص می‌توان آن را باز کرد. این بریس معمولاً زیاد ناراحت‌کننده نیست؛ اما اگر در حین استفاده از آن احساس درد می‌کنید، حتما درمانگر یا فیزیوتراپیست خود را در جریان بگذارید.
مراقبت از بریس لیون
بریس لیون می‌تواند با مراقبت مناسب برای مدت طولانی‌تری نسبت به سایر بریس‌ها دوام بیاورد. برای تمیز کردن بریس لیون می‌توان آن را با پد الکلی یا شوینده‌های ملایم و پارچه مرطوب تمیز کرد. دقت کنید که قبل از استفاده مجدد، بریس کاملاً خشک‌شده باشد.
بریس لیون را هر روز بررسی کنید و مطمئن شوید که هیچ‌گونه آسیبی ندیده است؛ اگر ترک‌خوردگی، شکستگی یا هرگونه آسیب دیگری مشاهده کردید باید آن را تعمیر یا تعویض نمایید. به پوست خود در نواحی زیر بریس (مخصوصاً در نواحی که تحت فشار است) توجه زیادی داشته باشید. اگر پوست شما قرمز، تحریک‌شده یا دردناک است با درمانگر یا فیزیوتراپیست خود مشورت کنید چرا که پوست تحریک‌شده می‌تواند منجر به زخم و عفونت شود.
سوالات متداول در زمینه استفاده از بریس لیون
۱- مدت زمان استفاده از بریس لیون برای درمان اسکولیوز چقدر است؟
مدت‌زمان استفاده از بریس لیون، به میزان شدت اسکولیوز بستگی دارد. در موارد خفیف، درمان فقط در چند ماه اتفاق می‌افتد اما در موارد شدیدتر به چند سال زمان نیاز است تا درمان تکمیل شود.
۲- آیا می‌توان در حین استفاده از بریس لیون ورزش کرد؟
بله؛ ورزش کردن هنگام استفاده از بریس لیون ایرادی ندارد؛ بااین‌حال مهم است که با پزشک متخصص در مورد نوع ورزش و فعالیت خود مشورت کنید.
۳- آیا بریس لیون بر رشد کودک تأثیر می‌گذارد؟
بریس لیون معمولاً بر رشد کودک تأثیر خاصی نمی‌گذارد اما در موارد بسیار نادر ممکن است بریس باعث کم شدن سرعت رشد می‌شود.
بریس بوستون (Boston Brace)
بوستون یکی از انواع بریس‌هاست که برای اصلاح اسکولیوز و کایفوتیک (نشستن خمیده و قوز کردن) مورد استفاده قرار می‌گیرد. دلیل نام‌گذاری بریس بوستون این است که اولین لابراتواری ارائه دهنده آن در بوستون آمریکا قرار دارد. در طراحی بریس بوستون به میزان کایفوتیک یا قوز بیمار توجه شده و فرایند ساخت آن بر طبق سیستم اصلاحی سه نقطه-فشار انجام می‌شود. این بریس از قسمت عقب باز و بسته شده و قسمت جلویی آن یکپارچه و پوشیده است.
مقایسه بریس بوستون و بریس لیون
بریس بوستون مانند بریس لیون برای درمان اسکولیوزهایی استفاده می‌شود که انحراف ستون فقرات در آنها چندان شدید نیست. اما بین این دو بریس تفاوت‌هایی وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم. بهتر است بدانید که با توجه به مشکلاتی که در طراحی، ساخت و استفاده از بریس بوستون وجود داشت، بریس لیون ابداع شد. بنابراین مسلما بریس لیون دارای تکنولوژی پیشرفته‌تری نسبت به بریس بوستون می‌باشد.
بریس لیون در مقایسه با مدل بوستون، سبک‌تر بوده و استفاده از آن برای بیمار راحت‌تر خواهد بود. از آنجا که بریس لیون قطعه به قطعه ساخته می‌شود در طراحی و ساخت آن، امکان اعمال تغییرات بیشتر وجود دارد. در صورتی‌که در ساخت بریس بوستون بریس نه تنها اِعمال نیرو کمتر صورت می‌گیرد بلکه امکان یک بار اصلاح وجود دارد. البته شاید با گرم کردن بریس بوستون بتوان تا حدی در بعضی قسمت‌ها اعمال نیرو را کمتر یا بیشتر کرد اما در کل، تکنیک ساخت بریس لیون پیشرفته‌تر می‌باشد.
در بریس لیون در قسمت بالا و پشت، پایه آهنی و قفل‌داری وجود دارد که به‌عنوان یک تکیه‌گاه محسوب شده و می‌توان با تنظیم کردن آن، نیروی وارده را در هر ماه بیشتر کرد و می‌توان گفت در مقایسه با بریس بوستون، مدل لیون نیروی بالاتری را وارد می‌کند. به‌هر حال نظر درمانگر شما در انتخاب نوع بریس مهم خواهد بود و ایشان با توجه به نیازمندی و شرایط شما، بهترین نوع بریس را به شما پیشنهاد خواهد داد.
بریس اورتن
اورتن یک شرکت پیشرو در زمینه طراحی و مدل‌سازی سه‌بعدی و همچنین ساخت نرم‌افزارهای مخصوص حوزه ارتوپدی (CAD/CAM) است. این شرکت روشی جدید برای ساخت بریس طراحی کرده که دارای مزایای زیادی نسبت به روش‌های سنتی می‌باشد. بریس اورتون کاملاً متناسب با بدن بیمار ساخته‌شده و انحراف ستون فقرات را به‌طور مؤثرتری اصلاح می‌کند. در این روش با استفاده از اسکن سه‌بعدی، قالبی واقعی از بدن بیمار تهیه و با کمک نرم‌افزار CAD، بریسی متناسب با نیاز بیمار طراحی می‌شود. در انتها با استفاده از دستگاه تراش، بریس موردنظر تراشیده و آماده می‌شود.
ویژگی‌های بریس اورتن
این بریس برای درمان عارضه‌های گوناگون با شدت‌های مختلف انحراف ستون فقرات تجویز می‌شود. بیمارانی که هنوز به سن بلوغ نرسیده‌اند، بهترین نتیجه را از این بریس می‌گیرند. سایر مزایای بریس اورتن عبارت‌اند از:
- دقت بالا: این بریس کاملاً متناسب با اندازه‌ها و ویژگی‌های مختلف بدن بیمار به صورت منحصر به فرد ساخته می‌شود.
- سرعت و ظرفیت بالای ساخت: این بریس در مدت‌زمان کوتاهی ساخته‌شده و در موارد ضروری امکان تهیه سریع آن فراهم است.
- کاهش محدودیت‌ها: برای ساخت این بریس، محدودیت‌های سایر بریس‌ها مانند گچ گرفتن نیم‌تنه بیمار وجود نداشته و مدت زمان حضور بیمار در کلینیک ارتوپدی فنی کمتر خواهد بود.
گران بودن قیمت بریس اسکولیوز اورتن یکی از معایب آن می‌باشد. استفاده از اسکن سه‌بعدی، نرم‌افزارهای تخصصی و دستگاه تراش برای ساخت این بریس، هزینه نهایی ساخت آن را افزایش می‌دهد.
بریس TLSO (Thoraco-Lumbo-Sacral Orthosis)
از بریس TLSO یا «بریس زیر بازویی» در موارد مختلفی استفاده می‌شود. این بریس از پلاستیک پلی‌اتیلن ساخته شده و دور قفسه سینه، کمر و مفصل‌های ران را می‌پوشاند. بریس TLSO با ایجاد فشار در سه‌نقطه از ستون فقرات، از پیشرفت اسکولیوز جلوگیری می‌کند. این بریس معمولاً برای انحناهای مهره‌های کمری یا صدری کمری تجویز شده و برای درمان اسکولیوز در کودکان و بزرگ‌سالان استفاده می‌شود.
از مزایای بریس TLSO می‌توان به راحت‌تر پوشیدن آن در مقایسه با سایر بریس‌ها اشاره کرد؛ این بریس به‌راحتی زیر لباس پوشیده شده و معمولاً جلب‌توجه نمی‌کند. یکی از معایب بریس TLSO این است که دامنه حرکتی را محدود نموده و در بعضی از افراد موجب تحریک، حساسیت پوستی یا تنگی نفس می‌شود.
در صورتی که تمایل به دریافت اطلاعات بیشتر در مورد بریس TLSO دارید، پیشنهاد می‌کنیم مطلب زیر را مطالعه نمایید:
کمربند طبی ستون فقرات (کمربند طبی TLSO)
بریس چارلستون (Charleston Bending Brace)
بریس چارلستون به‌گونه‌ای طراحی‌شده است که فشار زیادی را در جهت مخالف انحنا، وارد نموده و به این طریق از پیشرفت اسکولیوز جلوگیری می‌کند. بریس چارلستون معمولاً برای انحناهای پایین‌تر از سطح کتف که رأس آن زیر کتف باشد تجویز می‌شود.
مزیت اصلی بریس چارلستون این است که بیمار می‌تواند در طول روز فعالیت‌های عادی خود را انجام داده و صرفا به‌طور پاره‌وقت و معمولاً فقط شب‌ها از آن استفاده کند. از معایب این بریس نیز می‌توان به این موارد اشاره کرد که شاید بستن بریس چارلستون برای برخی از بیماران دشوار بوده و صبح‌ها باعث احساس درد و کوفتگی شود. همچنین کشش بیش از اندازه آن، ریسک تشدید قوس ثانویه ستون فقرات را بالا می‌برد؛ به همین دلیل درمانگران بریس چارلستون را فقط در شرایط خاص تجویز می‌کنند.
بریس میلواکی (Milwaukee Brace)
بریس میلواکی از گردن تا لگن امتداد داشته و از فلز ساخته می‌شود. این بریس شامل یک کمربند پلاستیکی در اطراف لگن و یک حلقه فلزی به دور گردن است. میله‌های فلزی جلو و پشت بریس به افزایش طول بالا تنه کمک کرده و حلقه دور گردن، سر را در امتداد لگن نگه می‌دارد. پدهای فشار در بریس میلواکی بر اساس انحنای ستون فقرات، به میله‌های فلزی متصل شده و به اصلاح عیوب آن کمک می‌کنند.
بریس میلواکی معمولاً برای اصلاح انحرافات مهره‌های صدری ستون فقرات به‌کاررفته و از ارزان‌ترین انواع بریس ها به‌حساب می‌آید. معمولاً باید ۲۳ ساعت در شبانه‌روز از آن استفاده کرد و فقط در شرایطی مانند ورزش، شنا کردن و یا استحمام آن را باز نمود. ازآنجایی‌که بریس میلواکی از فلز ساخته‌شده، استفاده از آن برای بسیاری از بیماران ناراحت‌کننده است.
انواع دیگر بریس اسکولیوز
بریس‌های اسکولیوز مختلف دیگری وجود دارد که به منظور کنترل و اصلاح ناهنجاری‌های اسکولیوز تجویز می‌شوند. در ادامه به چند مورد از آنها اشاره می‌کنیم:
بریس اسپاین‌کور (SpineCor)
یک بریس نرم و انعطاف‌پذیر است که از بندهای محکم ساخته می‌شود و به همین دلیل امکان حرکت بیشتری نسبت به بریس‌های سخت دارد. بریس اسپاین‌کور باعث بهبود وضعیت و اصلاح تدریجی انحنای ستون فقرات می‌شود و به دلیل نرم بودن، استفاده از آن برای کودکان و نوجوانان راحت‌تر است. از معایب این نوع بریس می‌توان گفت که ممکن است برای اسکولیوزهای شدید یا پیشرفته کارایی کافی نداشته باشد.
بریس پروویدنس (Providence Brace)
بریس شبانه‌ای که به طور اختصاصی برای استفاده در هنگام خواب طراحی شده است و برای اسکولیوزهای خفیف تا متوسط استفاده می‌شود. این نوع بریس برای اسکولیوزهای شدید مناسب نیست و از طرف دیگر فرد بایستی به طور مداوم در هنگام خواب از آن استفاده کند.
بریس شنو یا بریس ریگو (Rigo Chêneau Brace)
نوعی بریس سه‌بعدی و سفارشی که به منظور اصلاح دقیق‌تر انحناهای ستون فقرات استفاده می‌شود. این بریس بر اساس روش چِنو (Chêneau) طراحی شده و به صورت اختصاصی برای هر فرد ساخته می‌شود. از مزایای این بریس می‌توان به مواردی مثل دقت بالای اصلاح انحنا و تطابق با آناتومی بیمار اشاره نمود. هزینه بالا و نیاز به تنظیمات دقیق توسط متخصص نیز از معایب بریس شنو محسوب می‌شود.
مقایسه انواع بریس اسکولیوز
بریس میلواکی
- موارد استفاده: اسکولیوزهای شدید، انحناهای بالای ۴۰ درجه به ویژه در نواحی بالایی ستون فقرات.
- مزایا: اصلاح قدرتمند انحنای ستون فقرات به دلیل ساختار سخت و حمایت از گردن.
- معایب: عدم راحتی، ظاهر غیرجذاب و محدودیت حرکتی زیاد.
بریس بوستون
- موارد استفاده: اسکولیوزهای متوسط خصوصا انحناهای کمری و سینه‌ای پایینی.
- مزایا: قدرت اصلاح قابل قبول و امکان پوشیدن زیر لباس.
- معایب: راحتی کمتر نسبت به برخی بریس‌های نرم و محدودیت در انحنای بالای ستون فقرات.
بریس چارلستون
- موارد استفاده: اسکولیوز خفیف تا متوسط و انحناهای جانبی در هنگام خواب.
- مزایا: تنها در شب استفاده می‌شود و تأثیری بر فعالیت روزانه ندارد.
- معایب: برای اسکولیوزهای شدید کارایی ندارد.
بریس TLSO
- موارد استفاده: انحناهای کمری و سینه‌ای به ویژه برای بیماران جوان.
- مزایا: قدرت اصلاحی خوب و طراحی مناسب برای پوشیدن زیر لباس.
- معایب: ممکن است بیمار به خصوص در استفاده‌های طولانی مدت دچار احساس ناراحتی بشود.
بریس اسپاین‌کور
- موارد استفاده: اسکولیوزهای خفیف تا متوسط به ویژه برای کودکان و نوجوانان.
- مزایا: نرم و انعطاف‌پذیر و امکان حرکت بیشتر و راحتی بالاتر.
- معایب: تأثیر کمتر برای انحناهای شدید.
بریس پروویدنس
- موارد استفاده: اسکولیوزهای خفیف تا متوسط که نیاز به اصلاح در هنگام خواب دارند.
- مزایا: استفاده شبانه و عدم تأثیر بر فعالیت‌های روزانه.
- معایب: کارایی کمتر برای انحناهای شدید و نیاز به استفاده منظم در هنگام خواب.
بریس شنو
- موارد استفاده: اصلاح سه‌بعدی انحنا در اسکولیوزهای متوسط تا شدید.
- مزایا: دقت بالا در اصلاح انحنا و امکان سفارشی‌سازی برای هر بیمار.
- معایب: هزینه بالا و نیاز به متخصص ماهر برای تنظیم.
بریس ریگو
- موارد استفاده: اسکولیوزهای پیچیده و نیازمند اصلاح دقیق‌تر.
- مزایا: طراحی سه‌بعدی و سفارشی‌سازی برای هر بیمار با دقت بالا.
- معایب: هزینه بالا و نیاز به متخصص ماهر برای تنظیم.
جمع‌بندی
بریس‌های سخت مانند میلواکی و بوستون با قدرت اصلاح بالا برای اسکولیوزهای شدید مناسب هستند اما راحتی کمتری دارند و ممکن است محدودیت‌های حرکتی ایجاد کنند. بریس‌های نرم مانند SpineCor برای اسکولیوزهای خفیف تا متوسط مناسب‌اند و امکان حرکت بیشتر و راحتی بهتر را فراهم می‌نمایند اما برای انحناهای شدید کارایی کمتری دارند.
بریس‌های شبانه مانند پروویدنس و چارلستون برای استفاده در شب و اصلاح اسکولیوزهای خفیف تا متوسط طراحی شده‌اند؛ این بریس‌ها تأثیر کمتری بر فعالیت‌های روزانه دارند اما برای موارد شدید مناسب نیستند. بریس‌های سه‌بعدی مانند شنو و ریگو به دلیل طراحی سه‌بعدی و سفارشی‌سازی بالا، در اصلاح انحناهای پیچیده ستون فقرات، کارایی خوبی دارند اما از طرف دیگر هزینه آنها بالاست و برای تنظیمات نیاز به تخصص بیشتری دارند.
در نهایت انتخاب بریس مناسب به شدت اسکولیوز، نوع انحنا و نیازهای فرد بستگی دارد. در کلینیک ارتوپدی فنی پاسارگاد با توجه به موارد ذکر شده برای هر فرد نوع خاصی از بریس تجویز می‌شود. در صورت تمایل به دریافت اطلاعات بیشتر در مورد بریس‌های طراحی شده در این کلینیک و همچنین آگاهی از قیمت و تخفیف بریس اسکولیوز پیشنهاد می‌کنیم مطلب زیر را مطالعه نمایید:
