در مطلب قبلی گفتیم که علت بروز و روش تشخیص سندروم تونل کارپال چیست؟ اما شناخت علت و نحوه تشخیص این عارضه به تنهایی کافی است؟ در این مطلب قصد داریم بگوییم بعد از اینکه مشخص شد شما هم یکی از مبتلایان به CTS هستید باید چه کنید و به بررسی راه‌های درمان سندروم تونل کارپال می‌پردازیم، با ما همراه باشید.
درمان درمان سندروم تونل کارپال یا CTS
در عارضه‌های جدی مانند CTS تشخیص زودهنگام و درمان به موقع حائز اهمیت هستند زیرا دیر تشخیص دادن آن، بی‌حسی‌های دائمی انگشتان و دست را به همراه دارد. روش‌های درمانی برای این سندروم در دو دسته درمان‌های غیر جراحی و جراحی قرار می‌گیرند. البته در ابتدا پزشک باید نسبت به رفع بیماری‌های زمینه‌ای در صورت وجود اقدام کند.
خودداری از فعالیت‌های روزانه
برخی فعالیت‌های روزانه به قدری تحریک‌کننده درد در دست‌های شما هستند که احتمالا تصمیم می‌گیرید برای مدتی آن‌ها را ر‌ها کنید و به دست خود استراحت دهید. دقیقا همان تصمیمی که باید برای جلوگیری از افزایش درد بگیرید. همچنین در صورت تورم، قرمزی یا گرم شدن مچ دست می‌توانید از بسته‌های خنک‌کننده برای بهبود سندروم تونل کارپال استفاده کنید.
بستن آتل
درمان اولیه شامل بستن آتلی است که دست شما را در حالت خنثی نگه می‌دارد. به خصوص در شب بهترین گزینه برای مبتلایان به این عارضه محسوب می‌شود.
انواع دارو‌ها
این دارو‌ها شاید به عنوان راه‌های درمان سندروم تونل کارپال استفاده نشوند اما به عنوان کاهش دهنده درد در ناحیه تونل کارپال موثر هستند. دو دسته داروی تجویزی و بدون نسخه می‌توانند در بهبود بیمار نقش داشته باشند. البته انواع دارو‌ها تنها برای بهبود این عارضه در شرایط خاص کاربرد دارند.
دارو‌های ضد التهابی و غیر استروئیدی از جمله آسپرین، ایبوپروفن و سایر مسکن‌ها جزء دارو‌های بدون نسخه هستند. این دارو‌ها برای درمان کاربردی ندارند و فقط برای زمانی که درد زیادی احساس کردید می‌توانند درد شما را کاهش دهند.
کورتیکواستروئید‌ها مانند پردنیزون یا دارویی مانند لیدوکائین جزء دارو‌هایی هستند که با نسخه پزشک تهیه می‌شوند. برای افرادی که علائم خفیف یا متناوب دارند، مصرف این دارو‌ها کمک می‌کند فشار از روی عصب میانی برداشته شود.
لیدوکائین به صورت تزریق به مچ دست و پردنیزون از راه دهان به کاهش این درد کمک می‌کنند. مبتلایان به دیابت و افرادی که استعداد ابتلا به دیابت دارند باید در مورد مصرف دارویی مانند پردنیزون دقت کنند. زیرا می‌تواند در بر هم زدن تعادل قند خون شما موثر باشد.
سایر روش های درمان غیرجراحی CTS
مراقبت‌های کایروپراکتیک و طب سوزنی به عنوان راه‌های درمان سندروم تونل کارپال برای برخی از افراد مفید بودند اما این اثربخشی برای همه یکسان نیست. تمرینات یوگا کمک می‌کند درد بیمار در آن ناحیه کم‌تر شده و مبتلایان CTS با سرعت بیش‌تری بهبود پیدا کنند.
درمان سندروم تونل کارپال با جراحی
آنچه که در جراحی‌های CTS انجام می‌شود شامل آزاد‌سازی تونل کارپال است. در این روش با بریدن رباط اطراف مچ دست، فشار روی عصب مدیان را کاهش می‌دهند. اگر می‌خواهید جراحی را در میان راه‌های درمان سندروم تونل کارپال انتخاب کنید نیازی به یک شب بستری شدن در بیمارستان ندارید. برای این روش بی‌حسی‌های موضعی یا منطقه‌ای با مقداری آرامبخش انجام می‌شود. بسیاری از افراد برای بهبود وضعیت خود به جراحی هر دو دست نیاز دارند. همچنین پزشکان برای بهبود از طریق جراحی می‌توانند این راه درمانی را از طریق ۲ شیوه متفاوت انجام دهند.
جراحی باز برای آزاد‌سازی
این شیوه جراحی یکی از روش‌های سنتی برای اصلاح سندروم تونل کارپال محسوب می‌شود. در جراحی باز ابتدا یک برش تقریبا ۵ سانتی‌متری در مچ دست و سپس رباط کارپ صورت می‌گیرد تا تونل کارپال بزرگ شود. برای جراحی باز از بی‌حسی موضعی استفاده می‌کنند و این عمل به صورت سرپایی انجام می‌شود مگر اینکه شرایط غیر معمولی برای فرد به وجود بیاید.
جراحی آندوسکوپی
این روش نسبت به نوع جراحی باز، عملکرد سریع‌تر و ناراحتی کم‌تری بعد از عمل دارد اما می‌تواند عوارض و نیاز به جراحی‌های اضافی را افزایش دهد. در این روش درمانی جراح یک یا دو برش با اندازه تقریبی ۱/۲ سانتی‌متری در مچ دست و کف دست ایجاد می‌کند.
سپس یک دوربین متصل به یک لوله را وارد می‌کند به گونه‌ای که عصب، رباط و تاندون‌ها روی‌مانیتور قابل مشاهده هستند. در آخر رباط کارپال یا بافت نگهدارنده مفاصل را نیز برش می‌دهد. بعد از جراحی آندوسکوپی، علائم بلافاصله کاهش یافته و برای بهبود این سندروم زمان بیش‌تری نیاز است.
درمان سندروم تونل کارپال در کلینیک پاسارگاد
خدمات کلینیک پاسارگارد در سندروم تونل کارپال کاملا وابسته به مرحله بیماری شما می‌باشد. به طور کلی ابتلا به سندروم تونل کارپال در سه مرحله ضعیف، متوسط و میانی پیش می‌رود. اما می‌خواهیم توضیح دهیم که در هر یک از این مراحل، کلینیک پاسارگارد چه اقداماتی را برای بیماران انجام می‌دهد.
کوکاپ اسپیلینت، راهکاری برای مراحل ابتدایی سندروم
تشخیص سندروم تونل کارپال هر چه سریع‌تر انجام شود به نفع بیمار است. زیرا در همان مراحل ابتدایی و میانی این عارضه، پزشکان بستن دست با آتل را پیشنهاد می‌کنند. کوکاپ اسپلینت‌های آتل دار در این مرحله قابل استفاده هستند و مچ دست را به حالت محدود نگه می‌دارند.
استفاده از کوکاپ اسپلینت‌ها در ۲ مرحله سیمیریجیت و سافت یا نئو پرنی انجام می‌شود. همچنین دارو‌های غیر استروئیدی ضد التهابی را برای بیمار تجویز می‌کنند و درد با مصرف این دسته دارو‌ها آرام می‌شود. شما می‌توانید به صورت شخصی‌سازی شده، کوکاپ اسپلینت متناسب با ابعاد دست خود را به کلینیک پاسارگارد سفارش داده و تهیه کنید.
استفاده از کوکاپ اسپلینت‌ها تا حدی اهمیت دارد که پزشکان استفاده از آن را در شب و حتی موقع خواب هم توصیه می‌کنند. زیرا حرکاتی که مچ‌ها هنگام شب دارند به گونه‌ای است که فرد نسبت به آن‌ها آگاهی ندارد و با محدود شدن دست از طریق استفاده از کوکاپ اسپلینت‌ها، مشکلی ایجاد نمی‌شود.
راهکار‌های مراقبتی کلینیک پاسارگارد برای مرحله پیشرفته سندروم
از طریق تاریخچه و سوابق بیماری‌های قبلی فرد، پزشک متوجه می‌شود که چه بیماری‌هایی در تاریخچه او وجود دارد. برای مثال آیا سابقه شکستگی، دیابت یا آرتریت روماتوئید دارد؟ در صورتی که بیماری‌های زمینه‌ای وجود نداشته باشند، خدمات کلینیک پاسارگارد در سندروم تونل کارپال شامل آموزش حرکات اصلاحی توسط کارشناسان مجموعه ما به بیمار و ساخت کوکاپ اسپلینت‌هایی مخصوص برای اوست.
اولین مرحله برای افرادی که مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای هستند، آزمایش دادن است. اما تا زمان رسیدن نتایج، همان راهکار‌های قبلی برای بیمار تجویز می‌شود که شامل بستن آتل و استفاده از دارو‌های غیر استروئیدی می‌باشد. در صورت تایید شدن سابقه ابتلا به بیماری‌های زمینه‌ای باید فرد و شرایط بیماری که دارد تحت نظر قرار بگیرد.
نشانه های پیشرفته بودن CTS و اقدامات لازم
در مراحل پیشرفته این بیماری نشانه هایی مانند افتادن وسیله از دست مریض و نداشتن توانایی انجام حرکات پیچشی مانند باز کردن درب مربا و… بروز پیدا می کند. همچنین حالت استرس و ناراحتی در فرد ایجاد می شود. ممکن است با دیدن انگشتان مریض، متوجه آتروفی انگشت شست شوید، به این صورت که بخش خارجی انگشت شست حالت تو رفتگی دارد.
طی این مرحله برای کاهش التهابات، تزریقات کورتیزونی انجام می شود. همچنین در صورتی که هیچ یک از راه های درمانی جواب ندهد، جراحی را امتحان می کنند. این عمل جراحی با هدف آزاد سازی تونل کارپال صورت می گیرد. در قسمت عرضی تونل، از ناحیه فوقانی برش کوچکی ایجاد می کنند تا کانال باز شود. بعد از جراحی باید حتما از آتل استفاده کرده و فعالیت ها محدود شود.
توصیه‌های بعد از درمان
رعایت چه توصیه‌هایی بعد از درمان CTS با جراحی الزامی است؟
برخی از افراد در جای زخم ممکن است مواردی مانند عفونت، آسیب عصبی، سفتی و درد را مشاهده کنند. بیماران بعد از عمل تا یک هفته به تغییر فعالیت کاری نیاز دارند. بعضی افراد نیز مجبور می‌شوند به طور دائمی فعالیت کاری خود را تغییر دهند. بعد از عمل به ندرت اتفاق می‌افتد که بیماران از بازگشت درد‌ها و بروز عارضه تونل کارپال شاکی باشند و اکثرا احساس کاملا طبیعی دارند.
برای اینکه تورم ناحیه جراحی کم‌تر شود یا احساس سفت شدن نکنید باید دست خود را بالای قلب ببرید و انگشتانتان را حرکت دهید.
چند بار در روز روی محل جراحی شده یخ بگذارید.
احتمالا لازم باشد برای چند هفته از آتل یا مچ بند استفاده کنید. این مدت زمان شامل یک تا دو هفته بعد از جراحی است. برای بالا بردن دست و کاهش تورم در آن ناحیه بهتر است از آتل استفاده کنید.
از پزشک خود بپرسید چه زمانی می‌توانید فعالیت کاری خود را شروع کنید و چه محدودیت‌هایی باید در کار خود به وجود بیاورید.
اگر با گذشت دو ماه از جراحی، همچنان احساس درد یا ضعف داشتید و این درد‌ها افزایش یافت باید به یک پزشک مراجعه کنید.
برای کاهش درد و از بین بردن حساسیت پیشنهاد می‌کنیم ناحیه نعل اسبی کف دست را ماساژ دهید.
بهبودی سریع‌تر CTS با مراقبت‌های بعد عمل
به دلیل بی‌حسی‌های موضعی انجام شده، بازگشت احساس طبیعی به دست‌ها بعد از چند ساعت طبیعی است. همچنین ممکن است بعد از برطرف شدن اثرات بی‌حسی، سوزن سوزن شدن را در انگشتان یا دست‌های خود احساس کنید.
حواستان باشد هرگز بعد جراحی، ضربه‌ای به دست شما وارد نشود. همچنین در مورد اجسام داغ مانند کتری یا رادیاتور کمی محتاطانه عمل کنید. انجام حرکاتی کوچک که توسط پزشک توصیه شده را فراموش نکنید. زیرا کمک می‌کنند سفتی و تورم اضافی ناحیه جراحی شده بهبود پیدا کند.
بعد از جراحی ممکن است جای زخم را به خوبی احساس کنید. اما نگران نباشید این آثار جای زخم و قابل مشاهده بودن آن‌ها کاملا طبیعی هستند و بعد از گذشت ۳ ماه کم کم بهتر می‌شوند. استفاده از کرم‌هایی که پزشک توصیه می‌کند در جلوگیری از خارش و خشکی اطراف جای زخم تاثیر‌گذار است.
با گذشت ۴ هفته از عمل جراحی می‌توانید به تدریج فعالیت‌های خود را با محدودیت انجام ندادن فعالیت‌های سنگین آغاز کنید. همچنین توصیه‌های لازم بعد از درمان سندروم تونل کارپال که باعث تسریع روند بهبود می‌شوند شامل موارد زیر است:
- بالا نگه داشتن دست از سطح قلب
- بستن آتل هنگام استراحت
- گذاشتن کمپرس یخ روی دست و مچ برای کمک به کم‌تر شدن تورم
- تمیز و خشک نگه داشتن ناحیه برش جراحی (ضروری بودن پوشاندن ناحیه مورد نظر هنگام حمام)
- انجام حرکات فیزیوتراپی طبق دستور پزشک
- حفظ رژیم غذایی سالم
- مصرف نکردن دخانیات
بررسی بازگشت فرد به روتین نرمال زندگی
واکنش بدن افراد مختلف نسبت به فرآیند جراحی متفاوت است. حتی امکان دارد بهبود بیماری فرد با توجه به نوع واکنش بدن نسبت به افراد دیگر متفاوت باشد. با توضیح موارد زیر متوجه می‌شوید که پیروی از توصیه‌های لازم بعد از درمان سندروم تونل کارپال چه تاثیری در روند بهبود شما دارد.
الف) فعالیت‌های روزمره
از آنجایی که بهبود بیماران مبتلا به این عارضه ممکن است ۳ الی ۴ ماه بعد عمل طول بکشد. همچنین در بعضی افراد تا یک سال قابل مشاهده بوده است. یکی از توصیه‌های ما بعد عمل، آسان گرفتن زندگی و انجام فعالیت‌های راحت روزمره است.
ب) بازگشت به کار
افراد زیادی بعد عمل به استراحت نیاز دارند. بعضی بعد ۱۲ روز و بعضی زودتر یا دیر‌تر احساس می‌کنند که می‌توانند با انجام بعضی کار‌های سبک به سر کار برگردند. باز هم برگشت شما به سر کار بستگی به میزان سنگین بودن شغلتان دارد. بنابراین فعالیت‌های کاری باید کمی محدود شوند و در نهایت بعد ۱۹ هفته می‌توانید کار خود را به طور کامل آغاز کنید.
ج) رانندگی کردن
رانندگی بلافاصله بعد از عمل جراحی برای مبتلایان به سندروم تونل کارپال ممنوع است. بنابراین همراه داشتن یک راننده بعد از عمل، یکی از توصیه‌های لازم بعد از درمان سندروم تونل کارپال به حساب می‌آید. اما درست در زمانی که آمادگی کامل از جمله امکان در دست گرفتن فرمان، توقف اضطراری، نداشتن درد، مصرف نکردن دارو‌های خواب‌آور و … را داشتید می‌توانید رانندگی کنید.
سخن پایانی
مهم‌ترین عامل برای تشدید درد یا بی‌حس شدن ناحیه تونل کارپال، انجام فعالیت‌هایی است که فشار روی عصب میانی را افزایش می‌دهند. اما درمان این عارضه به تنهایی و با انجام ندادن این فعالیت‌ها ممکن نیست. بنابراین راه‌های درمان سندروم تونل کارپال ائم از روش‌های غیر جراحی و روش‌های مختلف جراحی را توضیح دادیم. پزشک بعد از معاینات لازم راهکار مورد نیاز را پیشنهاد می‌کند و شما می‌توانید برای حرکات اصلاحی این عارضه یا دیگر روش‌های درمانی از متخصصین ما در کلینیک پاسارگاد کمک بخواهید.
